SVEČANO OBELEŽEN DVOSTRUKI JUBILEJ – 1700 GODINA RIMSKOG IZVORA I 100 GODINA OD NjEGOVE KAPTAŽE

U svečanoj atmosferi ispunjenoj poštovanjem vekovne tradicije, Vrnjačka Banja je obeležila redak jubilej - 1700 godina Rimskog izvora i 100 godina od kaptaže izvora. Ovaj događaj okupio je predstavnike nauke, kulture i istorije, a manifestacija je započela izvođenjem predstave „„Aqua Orcilane“, u izvođenju Vrnjačkog pozorišta.
Nakon predstave, program je nastavljen stihom koji je izgovrio Vojislav Laković, a koji svedoči o značaju Rimskog izvora: „U ovaj izvor Rimljani bacahu novac kako bi od božanstva izmolili milost i izrazili zahvalnost za izlečenje.“
Svečana akademija je, pored istorijskog i kulturnog aspekta, obeležila i značaj kaptaže izvora 1924. godine, koja je, sasvim slučajno, otkrila tragove rimskog prisustva na ovim prostorima. Oko 200 rimskih novčića je tada pronađeno, svedočeći o dugoj tradiciji poštovanja lekovitih voda. Publici se obratio jedan od najistaknutijih savremenih pisaca, Dejan Stojiljković, koji je prisutne povezao sa vremenom Konstantina Velikog, vodeći ih kroz istorijske lavirinte stare 17 vekova.
Banju u Vrnjcima od davnina je bila poznata po svojim lekovitim izvorima. Ipak, pouzdano se zna da je tridesetih godina 19. veka, u Srbiji, tek oslobođenoj od turske vlasti, knez Miloš Obrenović unajmio geologa Herdera da ispita mineralne vode. Saksonski baron je 1835. godine izvršio prvu analizu vrnjačke tople mineralne vode i ocenio je kao veoma kvalitetnu, upoređujući je sa Karlovim Varima u Češkoj. Uz reči stručnjaka iz Geološkog zavoda Srbije, dr Dejana Barjaktarevića i dr Tanje Petrović Pantić, posetioci su imali priliku da čuju najnovije stručne uvide o značaju ove vode, koja i danas privlači brojne posetioce u „kraljicu banja“.
Program je upotpunjen istorijskim podacima o lečilištu Aqua Orcinae i izvoru tople lekovite vode u Banji Fons Romanus, koje je predočio Andrija Popović, direktor Muzeja Srema, a nakon toga na scenu su stupile devojke obučene kao „dodavačice vode“, što je publiku evociralo na vreme kada su one banjskim gostima dodavale čaše mineralne vode. Ognjan Topalović podsetio je na dela Osnovatelno fundatorskog društva lekovite kiselo-vruće vode u Vrnjcima, koje je vodio Pavle Mutavdžić, a prisutni su mogli čuti sećanja tadašnjeg gosta Gige Stojnova iz 1911. godine koja su zabeležena u knjizi Branka Radosavljevića „Priče iz banjske prošlosti“.
Prisutnima se obratio predsednik opštine Vrnjačka Banja, Boban Đurović, koji je istakao istorijski značaj Rimskog izvora i njegovu važnost za Vrnjačku Banju kao vodeću banjsku destinaciju.
„Izuzetna mi je čast što danas stojim na ovom istorijskom mestu, gde počinje priča koja traje već 1700 godina. Rimski izvor je oduvek bio simbol zdravlja, snage i izlečenja, ne samo za narod koji je ovde živeo, već i za brojne posetioce koji su dolazili u našu Banju kroz vekove. Zahvaljujući kaptaži izvora pre sto godina, postali smo svedoci nove ere razvoja i napretka Vrnjačke Banje“, rekao je Đurović.
On je naglasio da ovaj dvostruki jubilej podseća na to koliko je važno da čuvamo i poštujemo svoje kulturno i prirodno nasleđe. „Upravo su naša istorija, naši izvori i naša voda ono što nas čini posebnim i prepoznatljivim, ne samo u Srbiji, već i šire. Nastavićemo da ulažemo u razvoj banjskog turizma, ali i u očuvanje ovih vrednosti koje su temelj našeg identiteta“, dodao je Đurović.
Svečanom akademijom označen je početak obeležavanja ovih značajnih jubileja, koji će tokom narednih 365 dana biti u centru svih događaja u Vrnjačkoj Banji, dok će svaka promocija Banje biti vezana za ovaj dvostruki jubilej - vek od kaptaže i 1700 godina Rimskog izvora.